Het verstand

Woede is een goed voorbeeld om te laten zien hoe we onze ervaringen voor onszelf verdoezelen. Voor de meeste mensen is woede aan de ene kant een onaanvaardbaar verschijnsel en aan de andere kant een zeer impulsieve manier van optreden. Maar als door die woede het zelfonderzoek wordt gestimuleerd, wordt het veeleer een meditatie over het leven dan dat het ons van het leven afleidt - daarmee wordt het ontsnappingssyndroom, het verzet tegen het leven een duidelijk zichtbare zaak en beginnen we uit onze schulp te kruipen. We treden aan het licht. Het verstand vergelijkt zichzelf met Boeddha of met Jezus, met heiligen en onzelfzuchtige mensen, waarover we het nodige in boeken hebben gelezen. En het verstand constateert dat we te kort schieten. Het verstand veroordeelt zichzelf, maar is tevens bang om zich te laten gaan in de ruimte-scheppende vrijheid, waardoor het van zijn boeien bevrijd zou kunnen worden. Net als het mishandelde kind dat heel voorzichtig bij zijn moeder, zijn kwelgeest, vandaan wordt gedragen, schreeuwt het verstand het uit om wat het achter laat en het is bang voor wat er gaat komen. Voor het verstand is zelfs de hel een aanvaardbare zaak, die te verkiezen valt boven het grote onbekende. Wij schelden onszelf de huid vol voor de dingen die er in ons hoofd zitten, voor de woede en de twijfel, voor de angst en de afkeer. En door die veroordeling wordt de kritische houding van het verstand juist voortgezet. Dit maakt juist dat we ons afgescheiden voelen van onszelf en van de rest. Het pint ons voortdurend vast op ons gedrag en de manier waarop we in het leven staan en treedt maar zelden zo ver op de achtergrond dat we helemaal kunnen opgaan in onze ervaring, dat we één worden met het leven. Stephen Levine

Warme groet Jeltje