Dat laatste moment 1

Vijfenzeventig procent van de bevolking blaast de laatste adem uit in een bejaardentehuis, verpleeghuis of ziekenhuis. De meesten sterven dus in instellingen waar die dood als de grote boosdoener en vijand wordt beschouwd. Ik heb eindeloos veel mensen de dood tegemoet zien gaan in volslagen lichamelijke en geestelijke vereenzaming, zodat ze zich niet konden openstellen en zich niet over hun verkeerde voorstellingen en angsten heen konden zetten, naar hart en geest afgesneden van de mensen die ze liefhadden en die dit kostbare moment misschien met hen hadden kunnen delen. Niet in staat om te vertrouwen op hun innerlijke aard, afgesneden van het leven zelf, betreden ze met een uiterst pijnlijk gevoel van onzekerheid en verwarring een ander bestaansrijk. Ik heb talloze keren meegemaakt dat mensen zich wanhopig vastklampten aan een lichaam dat razend snel in verval raakte, in de hoop dat er opeens een wonder zou gebeuren, gekweld door een groot verlangen naar een vervulling die ze in het leven nooit hadden gekend. Ik heb ook mensen ontmoet, wier dood een bron van inspiratie vormde voor allen die erbij betrokken waren, die met zoveel liefde en mededogen stierven dat het degenen die erbij waren nog weken lang vervulde met een gevoel van vreugde. Maar heel weinig mensen hebben het leven zo ten volle geleefd dat de dood voor hen geen bedreiging vormt, dat hij niet de grimmige maaier is die achter de duistere vensters op de loer ligt. De meesten bevechten de dood zoals ze ook het leven bevochten hebben, steeds maar worstelend om een stukje vaste grond onder de voeten, om een greintje controle over de onophoudelijke stroom van veranderingen waardoor dit bestaansniveau wordt gekenmerkt. Er zijn maar heel weinig mensen die ongeschonden en gaaf sterven. De meesten leven een leven, waaraan ze maar gedeeltelijk deel hebben en verkeren daarover in grote verwarring. De meesten denken dat hun lichaam hun toebehoort. Maar heel weinigen zien dat het slechts een tijdelijke verblijfplaats is, waaruit ze uiteindelijk verdreven zullen worden. De mensen die zichzelf beschouwen als tijdelijke gasten in hun lichaam, zijn vaak beter in staat om gemakkelijk heen te gaan. Stephen Levine

Warme groet Jeltje