Omdat kinderen een groter vertrouwen in het onvergankelijke lijken te
hebben en een dieper contact ermee, lijkt de dood voor hen niet zo'n
probleem te vormen. Het schijnt dat het grootste probleem voor stervende
kinderen de pijn is die zij denken hun ouders te bezorgen. Een kind kan
zich hierover schuldig gaan voelen.
Wij als ouders, die in onze
relaties zozeer op onszelf gericht zijn, vergeten soms dat de
bezorgdheid voor het welzijn van dierbaren niet iets is dat tot één kant
beperkt blijft. We vergeten hoezeer kinderen aan ons gehecht zijn, hoe
zij zich inspannen voor ons welbevinden. Hoewel ze van tijd tot tijd
ruzie maken of niet doen wat wij van hen vragen, zijn zij in wezen zeer
bekommerd om het geluk van hun ouders.
Ik heb kinderen zien sterven vanuit een aanvaarding van hun dood
(hoewel ze de fysieke pijn uiteraard niet gewenst hadden); hun grootste
probleem was in feite hun verwarring over het ongemak en de spanningen
die zij hun ouders bezorgden. Ik heb kinderen zich zien vastklampen aan
hun lichaam en zien vechten om in leven te blijven, niet zozeer voor
zichzelf, maar om het verdriet van hun ouders te verminderen.
Een
vriendin van mij, nu in de dertig, vertelde mij hoe ze als tienjarig
meisje op de intensive care van de kinderafdeling lag om een
open-hartoperatie te ondergaan. "Alle kinderen wisten precies waar ze
aan toe waren. Maar iedereen was verder opgewekt. Er was weinig angst.
Er werden zelfs grappen gemaakt. Behalve wanneer de ouders op bezoek
kwamen, dan kreeg iedereen het zwaar benauwd. Daar leed iedereen onder.
Op zo'n moment wist iedereen dan zeker dat hij of zij zou dood gaan."
Stephen Levine
Warme groet Jeltje
Geen opmerkingen:
Een reactie posten