het bardo systeem 2

Er zijn zes bardos. De eerste is de Bardo van de Geboorte; een geboortemoment, een bardo van te voorschijn treden, de overgangservaring van het bewustzijn in een lichaam dat overgaat naar zijn eigen onafhankelijke bestaan in dit rijk. De tweede bardo is de Levensspanne Bardo; een bardo van wording; de groei van kind tot volwassene; een bardo van leren, ouder worden en de veranderingen die tijdens het leven optreden. Dit interval kan veel korter zijn dan de eerste of honderd jaar langer duren. Men kan de bardo van het leven ook zien als de 'bardo van de lege hand' - een reeks van opeengestapelde verlangens en doelstellingen, worden wat men graag zou willen zijn. De derde bardo is die van het losmaken. Het is de Bardo van de Ogenblikken voor de Dood. Het is de overgang uit het schijnbaar solide, een ruimtelijk zich terugtrekken, een versmelten vanuit de lichamelijke vorm tot meer subtiele werkelijkheden. De vierde is weer een bardo van te voorschijn treden. Het is de Bardo van de Ogenblikken na de Dood, waarin het tot je doordringt dat er niet zoiets als de dood bestaat, maar alleen de momenten vlak voor en vlak na de dood. Het idee 'dood' is niet geworteld in de werkelijkheid. Het lichaam is het ene ogenblik nog bezield en het volgende ogenblik is het dat niet meer, maar is een lege huls geworden, die nooit meer terugkomt. In het laatste geval kan de inhoud wel terugkomen, maar het vat niet. Het is net een lichtpeer die het ene ogenblik aan is en het volgende ogenblik uit, omdat de stroom die erdoorheen loopt is uitgevallen, waardoor hij grijs en leeg achterblijft. De peer is nog steeds hetzelfde - alleen de stroom waardoor hij functioneerde bestaat niet meer. Daartussenin is geen tijd verstreken. Alleen het lichaam sterft. Van het lichaam uit gezien treedt deze bardo op als de dood herkenbaar is. Maar het lichaam heeft nooit op zichzelf bestaan, alleen trekt de levenskracht (wat dat dan ook moge zijn) zich terug. Zoals iemand het eens stelde, is het lichaam in feite nooit zo actief als na de dood, wanneer het miljarden microben en een geweldige hoeveelheid schepseltjes onderhoudt, die voedsel halen uit de ontbinding van het lichaam. Stephen Levine

warme groet Jeltje